Bardzo często w warunkach domowych sięgamy po tak bardzo reklamowane i zachwalane skarpetki złuszczające. Ten ” cudowny ” produkt powinien usunąć odciski, nagniotki, wygładzić suche pięty tak informuje ich producent…..Mają one zastąpić kosmetyczkę lub podologa…..NIC BARDZIEJ MYLNEGO !

Skarpetki złuszczające nie zastąpią wizyty u podologa a ich stosowanie może zniszczyć naszą skórę w obrębie stóp nawet na lata ! Te reklamowane, dwa woreczki foliowe zawierają kwasy. Producent często nie umieszcza na opakowaniu informacji o ich stężeniu. Przeważnie są to kwasy mlekowe, salicylowe czy glikolowe. W rzeczywistości niszczą one strukturę skóry, sprawiają, że odchodzi ona płatami. W praktyce efekt końcowy wygląda zupełnie inaczej. Należy podkreślić, iż struktura skóry wygląda zupełnie inaczej w przestrzeniach międzypalcowych a inaczej na pięcie. Odcisk czy modzel również różnią się w swojej budowie. Skarpetki nakładamy na całe stopy. Najczęściej przestrzenie międzypalcowe zostają poparzone, dochodzi tam do bardzo silnego pobudzenia naskórka do złuszczenia, natomiast duże zrogowacenia na piętach czy od ciski nadal są. Zdarza się, że część osób zostawia skarpetki na cała noc, wtedy ich działanie może być katastrofalne dla naszej skóry. Zostaje zaburzona cała bariera ochronna naskórka, pojawiają się ranki, podrażnienia, płytka paznokciowa również zaczyna się rozwarstwiać, łamać, kruszyć, może zacząć odklejać się od łożyska (onycholiza). Skóra staje się tkliwa, zaczerwieniona. Pamiętajmy, że takich stóp nie można wystawiać na działanie promieni słonecznych, gdyż mogą pojawić się na niej trwałe zmiany pigmentacyjne.

 

Najwięcej ryzykują osoby z największej grupy ryzyka chorujące na choroby autoimmunologiczne, cukrzycę, łuszczycę. Dla nich działanie skarpetek złuszczających jest najbardziej niebezpieczne. Mogą przyczynić się do zaostrzenia w znacznym stopniu choroby. Mogą pojawić się trudno gojące rany i wtedy potrzebne jest działanie większej grupy specjalistów np. diabetologa, dermatologa czy pielęgniarki od leczenia ran przewlekłych. Często po zastosowaniu skarpetek złuszczających każde obuwie jest torturą. Należy podrażnioną skórę wyciszyć, dobrać odpowiednie preparaty łagodzące i tu rola dla podologa.

Podobne działanie do skarpetek złuszczających mają również preparaty do usuwania odcisków. Są one dostępne w aptece bez recepty. Również są na bazie kwasów i też wywołują więcej szkody niż pożytku. Preparaty te złuszczają tylko zewnętrzną warstwę naskórka, często wywołują oparzenia, natomiast nie eliminują rdzenia odcisku, który nadal naciska na zakończenia nerwowe. Pamiętajmy, że podolog usuwa tylko martwy, twardy naskórek w obrębie stóp, nie ingeruje w zdrowy naskórek. Bezboleśnie usunie odciski, modzele, opracuje nieładne pięty, dobierze bezpieczne dla nas preparaty i doradzi jak prawidłowo i bezpiecznie pielęgnować stopy w warunkach domowych.

Deformacjami stóp nazywamy zmiany w układzie kostno-stawowo-mięśniowym, mające wpływ na funkcjonalność stóp i całego układu ruchu. Możemy wyróżnić trzy podstawowe  warianty zniekształceń:

– zniekształcenia wrodzone

– funkcjonalne deformacje stopy prawidłowej

– deformacje spowodowane przeciążeniami.

Kazda z tych deformacji może powodować zmiany na skórze stóp.

Skóra jest najcięższym i największym organem naszego ciała. Przede wszystkim spełnia funkcję ochronną, ale także bierze udział w regulacji termicznej, gospodarce wodnej, procesach przemiany materii.

Na podeszwach stóp skóra jest najgrubsza i odbiera bodźce cieplne, dotykowe i bólowe. Tak jak na pozostałych częściach ciała, składa się z trzech warstw.

Ważna informacją mającą wpływ na rogowacenie występujące na podeszwach skóry stóp jest fakt, że nie ma tam gruczołów łojowych. Ma to wpłynąć na przyczepność do podłoża, jednak brak sebum skutkuje brakiem naturalnego płaszcza lipidowego, co oznacza pogrubieniem naskórka, w celu ochrony uciskanych miejsc. Przyczepność do podłoża poprawiają także gruczoły potowe, których jest około 300 000 na obu stopach. Mają znaczenie również w termoregulacji.

Skóra stóp reaguje przede wszystkim na trzy czynniki drażniące:

– stres mechaniczny – ucisk i tarcie, wywołane najczęściej deformacją w obrębie stopy, ale także nieodpowiednia pielęgnacja (frezowanie skóry, skaleczenia, zbyt intensywne opracowywanie naskórka)

– stres termiczny – zbyt wysoka temperatura, np. poprzez tarcie podczas opracowywania stóp, lub zbyt niska teemperatura, np. przy odmrożeniach.

– stres chemiczny – kwasy (popularne skarpetki złuszczające, pedicure kwasowy itp.)

Wszystkie te czynniki drażniące mają wpływ na zwiększenie produkcji komórek w warstwie podstawnej naskórka, a co za tym idzie zagęszczenie korneocytów w warstwie rogowej. Dochodzi także do zmian głębokich w skórze właściwej i nierównomiernego zagęszczenia komórek kolagenowych. Powoduje to powstanie modzeli i głęboko wnikających odcisków, które znacznie obniżają komfort chodzenia.

Biorąc pod uwagę powyższe informacje, hiperkeratozy, to nieprawidłowe zagęszczenie wierzchnich warstw naskórka, które stanowią reakcję obronną skóry na nadmierny ucisk i tarcie, wywołane najczęściej deformacjami stopy i nierównomiernym rozkładem sił.

Znając deformacje wynikające ze złego ustawienia stóp i reakcję skóry podeszw na nadmierny ucisk i tarcie możemy wyróżnić kilka nieinfekcyjnych zmian skórnych przebiegających z nadmiernym rogowaceniem:

– odciski

– modzele

– zespół pękających pięt

Zmianami, na które największy wpływ mają deformacje stóp, to modzele i odciski.

Modzele na I,III i V głowie kości śródstopia wynikające z rozchodzenia się kości śródstopia i zaniku tkanki tłuszczowej na podeszwie stopy.

Modzel zlokalizowany na paluchu, którego przyczyną jest zła biomechanika chodu i niewłaściwe obuwie.

Przykładowy odcisk na V głowie kości śródstopia.

Najważniejszą rzeczą przy odpowiednim dostosowaniu zaopatrzenia ortopedycznego dla pacjenta z konkretnym problemem jest określenie źródła problemu. Zaburzona biomechanika ma ogromny wpływ na zwiększenie działania siły nacisku na stopy. Aby dokładnie zbadać problem, należy wykonać konkretne badania. W dzisiejszych czasach mamy ogromne możliwości diagnostyki stóp. Ostatnio najbardziej popularne i najbardziej szczegółowe są badania podoskopowe i badania komputerowe na platformie pedobarograficznej. Do oceny podeszwowej części stopy pod kątem występujących odcisków, modzeli używa się podoskopów i skanerów.

Oprócz nowoczesnych technik diagnostycznych bardzo ważne są badania kinematyczne. Oglądanie i testy kliniczne są równie ważne, dlatego też zwracamy uwagę na chód i ustawienie stóp już od wejścia pacjenta do gabinetu. Ważna wskazówką jest obuwie, a zwłaszcza jego deformacje – miejsca, w których podeszwa jest znacznie bardziej starta.

Biorąc pod uwagę deformacje stóp i nieodłącznie wiążące się z tym hiperkeratozy, podolodzy muszą zwrócić szczególną uwagę na zaopatrzenie stopy, a w szczególności miejsc narażonych na różnego rodzaju zrogowacenia. W dzisiejszych czasach jest wiele możliwości korygowania ustawienia stóp, co przynosi ogromną ulgę i komfort chodzenia. Większość zmian pojawiających się na stopach jest nieodwracalna. Nawet po prawidłowym usunięciu, odciski i modzele mają prawo nawracać. W takich przypadkach tylko i wyłącznie prawidłowa diagnoza, odpowiedni zabieg i fachowo dobrane odciążenie gwarantują sukces. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom i bardzo dokładnym, komputerowym badaniom, podolodzy we współpracy z fizjoterapeutami są w stanie zaopatrzyć pacjenta tak, aby mogli oni zapomnieć o bolesnych problemach, przeszkadzających w codziennym funkcjonowaniu.