Sucha skóra jest cienka, delikatna, szorstka i łuszcząca się. Przyjmuje biały lub lekko szary kolor. Najczęściej dotyczy całego ciała i ma związek ze schorzeniami dermatologicznymi. Pojawia się w młodym wieku na podłożu skóry alergicznej. Może mieć charakter nabyty np. związany z nieprawidłową pielęgnacją. Z wiekiem suchość skóry nasila się.
Sucha skóra na podeszwach stóp może doprowadzić do bolesnych pęknięć a nawet rozpadlin. Przyczyną nasilającą suchość skóry podeszw stóp jest anatomiczny brak gruczołów łojowych a zatem i ich wydzieliny – co zaburza prawidłowe wytworzenie płaszcza hydrolipidowego. Niedostateczne nawilżenie objawia się pogorszeniem elastyczności i sprężystości skóry. Wzrasta znacznie ryzyko zakażeń. Naskórek ulega widocznemu złuszczaniu i pękaniu , co sprawia, że w dotyku powierzchnia skóry jest szorstka. Nieprawidłowo pielęgnowana skóra staje się napięta, skłonna do podrażnień i zaczerwienienia. Jest wrażliwa na działanie czynników chemicznych, fizycznych i biologicznych. Najczęściej suchości towarzyszy uczucie pieczenia, ściągnięcia, świąd i ogólna nadwrażliwość.
Do zewnętrznych czynników sprzyjających suchości skóry należą:
- brak codziennej, prawidłowej pielęgnacji
- stosowanie kosmetyków o nieodpowiednim składzie
- długie kąpiele
- przepacanie stóp
- stosowanie substancji drażniących i złuszczających np. skarpetki złuszczające i inne peelingi
- zbyt intensywne i częste stosowanie pumeksów i tarek
- warunki środowiskowe, zbyt suche powietrze w pomieszczeniach, klimatyzacja
Czynniki wewnętrzne wpływające na suchość skóry :
- choroby metaboliczne
- zmiany i zaburzenia hormonalne (ciąża, menopauza, niedoczynność tarczycy)
- schorzenia narządów wewnętrznych ( niewydolność nerek i wątroby)
- schorzenia skóry (liszaj płaski, łuszczyca, atopowe zapalenie skóry, rybia łuska)
- schorzenia przewlekłe
- leki odwadniające i steroidy
- nieracjonalna dieta, niedostateczna ilość wypijanej wody
- niedobory żywieniowe
- starzenie się organizmu
Suchości skóry stóp często towarzyszą zaburzenia rogowacenia o podłożu chorobowym np. wyprysk modzelowaty czy rogowiec. Zaburzona biomechanika stóp sprzyja powstawaniu hiperkeratoz i na suchej powierzchni podeszw pojawiają się modzele i bolesne pęknięcia.
Sucha skóra stóp skłonna do nadmiernego rogowacenia , wymaga działań profilaktycznych, których zadaniem jest gromadzenia i zatrzymanie wody w wierzchnich warstwach naskórka, odtwarzanie bariery ochronnej, zabezpieczanie przed penetracją substancji drażniących. Kremy i maści powinny zawierać składniki o działaniu nawilżającym , natłuszczającym, uelastyczniającym, regenerującym i łagodzącym.
Preparaty do codziennej pielęgnacji stóp powinny zawierać :
- mocznik w odpowiednim stężeniu, substancje hydrofilowe silnie wiążące wodę np. gliceryna, sorbitol, glikol propylenowy
- substancje filmotwórcze (oleje mineralne, sylikonowe, woski)
- trójglicerydy, ceramidy, cholesterol, NNKT
- hydroksykwasy
Aby wspomóc działanie pielęgnacyjne preparatów pielęgnacyjnych – należy również stosować dietę bogatą w witaminy A, E, C oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, suplementować lipidy ( olej z nasion wiesiołka, wyciąg z wątroby rekina ). Należy pić duże ilości wody (2-3 l dziennie) oraz nawilżać powietrze w pomieszczeniach w których na co dzień mieszkamy i pracujemy.
Podolog Małgorzata Popławska